Page images
PDF
EPUB

omniaque et singula in eis contenta, ratos, gratos, et accepta habentes, nostrumque Regium consensum illis praebentes, authoritate nostra Regia, clementer acceptare, approbare, ac confirmare, et tam nos ipsi obseruare, quam per alios ubique per Regnum nostrum Ungariae firmiter obseruari facere dignaremur. Quorum quidem Articulorum tenor talis est.

Articuli Dominorum Praelatorum, Baronum, Nobilium, aliorumque Statuum et Ordinum Regni Ungariae, et partium ei subiectarum, in eorum generali conuentu, pro festo Natiuitatis Beatissimae Virginis Mariae, ad Coronationem Serenissimi Regis Rudolphi, Posonium indicto, unanimiter decreti et conclusi. Anno Domini 1572.

Verbis exprimere nequeunt Domini Praelati, Barones, Nobiles, caeterique Status et Ordines Regni Ungariae, summam ipsorum laetitiam, quam ex felici et prospero Sacratissimae Caesareae et Regiae Maiestatis, domini sui clementissimi, in medium ipsorum aduentu, conceperunt. Qui ipsis eo gratior, et optabilior accidit, quod Serenissimum quoque Principem Rudolphum Archiducem Austriae etc. filium Maiestatis suae Caesareae natu maiorem, quem ipsi nouissimis Comitiis, unanimi omnium Ordinum consensu in Regem Ungariae postulauerunt, sanum et incolumem, una aduenisse conspiciunt. Quibus et pro vetera sua erga ipsorum Reges propensione et fide, eo cum equitatu, quo ampliori et instructiori, in hoc afflictissimo rerum statu potuerunt, certatim et alacriter occurrerunt, et quum Serenissimus ipse Princeps Rudolphus, secundum vetustas Ungariae leges et instituta, Sacram Regni coronam, vigesima quinta die, nunc preteriti Mensis Septembris (quod felix, faustumque sit) susceperit, omnisque ea celebritas, iuuante Deo, congruis modis ex animi sententia, peracta sit; Status et Ordines Regni, opere pretium se facturos existimant, si in hoc suscepti Regiminis faelici initio, tam Maiestati suae Caesareae, quam nouo ipsorum Regi, pro conseruandis et defendendis antiquis Regni libertatibus et legibus, ac maiorum suorum institutis, ad quae obseruanda utraque ipsorum Maiestas solenniter sese obstrinxit, humiliter supplicauerint. Quae quidem vetustissimae libertates, quibus modis et per quos praecipue laedi soleant, et quibus rationibus, id auerti possit,

Maiestates suae, tam ex scripto prius per ipsos humiliter porrecto, quam ex sermone ipsorum coram Maiestate sua Caesarea et Regia facto, benigne intelligere potuerunt. Sed ut Maiestates suae illas imposterum violari per quospiam non permittant, Status et Ordines Regni, quemadmodum alias frequentissime et instantissime postularunt, et Maiestas sua Caesarea ac Regia nunc pientissime se facturam obtulit, ita nunc quoque toto pectore effligatant, offerentes Maiestatibus suis utrisque, in omni rerum ac fortunae euentu, ea fidelitatis obsequia, quae a fidelibus subditis erga optimum Regem et Principem domi forisque promptissime praestare consueuerunt. Confidunt autem Maiestatem suam Caesaream, et Regiam, eorum, quae de huiusmodi libertatis publicae conseruatione in hac Dieta iteratis vicibus tractata fuerunt, omni tempore et occasione bene memorem futuram, neque passuram, ut ulterioribus Regnicolarum querelis locus aut causa praebeatur; quod ut Maiestas sua Caesarea ac Serenissimus quoque Rex Rudolphus et facere clementer velint, et perficere possint, Deus optimus maximus Maiestatibus suis vires, roburque subministrare dignetur.

Porro, quamquam Regnicolae ipsi, si integro Regno tranquillaque et optima pace florerent, nouo ipsorum Regi, nunc recenter Corona sacrosancta insignito, conueniens donarium humiliter offerre et administrare promptissimi essent; tamen quod in hoc rerum suarum miserrimo et turbulentissimo statu fieri potest, Maiestati suae Regiae, propensis animis, offerunt, nimirum pro singulis portis, iuxta proximam Dicationem connumerare consuetis, ac iuxta modum ordinemque exigendi, nouissimo in conuentu decretum, singulum unum florenum Ungaricum, in duobus terminis exigendum, quorum alter erit festum Purificationis Beatae Mariae Virginis, alter vero prima dies Augusti, anni instantis. Supplicant autem Maiestati suae Regiae humiliter, dignetur hoc ipsorum munus honorarium, pro rerum et temporum conditione, clementi animo suscipere, et aequi bonique consulere, cum plura, aut maiora offerendi, non ipsorum voluntas, sed facultas ipsis erepta sit.

Praeterea, quoniam Sacratissima Maiestas sua Caesarea, in locum Dominorum Judicum ordinariorum, superiori anno demortuorum, alios substituere dignata est, et hac quoque in

parte fidelibus suis Regnicolis praeuie prouidit; ideo Status et Ordines Regni aequum et iustum esse censentes, ut Judicia suis temporibus celebrentur, statuunt et concludunt, quod Comitatibus partium Regni superiorum, ultra citraque Tibiscum existentibus, Judicia in Ciuitate Eperyes celebrentur, quae principium habeant octauo die festi Beati Georgii Militis et Martiris, ac durent diebus quadraginta, exceptis festis. Praelati vero qui illis Judiciis intersint, erunt Domini Praepositus Leleziensis, vel Vicarius aut Lector Agriensis. Barones vero Dominus Franciscus de Rewa, aut Dominus Gaspar Draskowych, aut Dominus Emericus Forgach. Si autem isti Assessores, qui sunt nunc in sede Judiciaria, eo ire non possent, eligantur ibidem per dominos Judices ordinarios, et praestent consuetum iuramentum. Sint autem Assessores utrobique viri literati, latinae linguae non ignari et iurisperiti. Ad reuidendas vero Appellationes partium superiorum, Dominus Locumtenens eo proficiscatur, et eas adiudicet, cui ibidem in Eperyes in reuidendis iisdem Appellationibus adesse debeant, Dominus Episcopus Waradiensis, Dominus Nicolaus de Bathor, ac Dominus Locumtenens Palatinalis, et Dominus Joannes Pethew ac Dominus Gaspar Magochÿ.

Partibus istis et Comitatibus ultra citraque Danubium sitis, quoniam hoc anno Judicia celebrari non possunt, ideo anno proxime futuro celebrentur, in hac Ciuitate Posoniensi, ad octauum diem festi Beati Lucae, Euangelistae, quae similiter durabunt diebus quadraginta, exceptis festis diebus. Praelati qui eis interesse debebunt sunt: Dominus Electus Episcopus Tininiensis, aut Dominus Praepositus Jauriensis. Ex Baronibus intersint Dominus Franciscus de Rewa, aut Paulus Czobor, siue Emericus de Mere.

Appellationes autem harum partium Dominus Locumtenens reuideat cum Dominis Praelatis Domino Episcopo Agriense et Wesprimiense, ac Baronibus Domino Ladislao Banffy, Domino Locumtenenti Palatinali et Domino Michaele de Rewa, ac Domino Joanne Choron; qui si legitime fuerint. impediti, Dominus Locumtenens, communicato consilio cum Dominis Consiliariis Maiestatis Caesareae, sibi adherentibus, eligat aliquem idoneum loco absentis, iuxta Articulos Anni 1567.

In Sclauonia autem Judicia publica bis in anno, in Ciuitate Zagrabiense Montis grecensis celebrentur, hoc est, primo pro festo Epiphaniae Domini, et secundo pro festo Beati Jacobi Apostoli, et singuli Judiciorum termini durent singulis diebus quadraginta, exceptis festis; quibus intersit Dominus Episcopus Quinqueecclesiensis. Transmissiones autem ex Sclauonia deductae reuideantur hic Posonii, more antiquitus obseruato.

Postremo decernunt Status et Ordines Regni, ut in exactione Dicae, seu Subsidii, in proximo conuentu ad duos annos oblati, item in laboribus gratuitis ad confinia per colonos praestare solitis, nec non de continui equitatus in iisdem confiniis intertentione, usque ad futuram generalem Dietam, is modus et ordo seruetur, qui in Comitiis anni 1569. fuit unanimiter conclusus.

Nos itaque praemissa supplicatione fidelium nostrorum. Dominorum Praelatorum, Baronum, Nobilium, caeterorumque Statuum et Ordinum huius Regni nostri Ungariae, et partium ei subiectarum, clementer admissa et exaudita, praedictos uniuersos et singulos Articulos, praesentibus literis nostris de verbo ad verbum inseri, et inscribi fecimus, eosdemque et omnia ac singula in eisdem contenta ratos, gratos et accepta habentes, eisdem nostrum Regium consensum beneuolum pariter et assensum praebuimus; illosque, et quaeuis in eis contenta. authoritate nostra Regia, acceptauimus, approbauimus, ratificauimus et confirmauimus, offerentes nos clementer, quod praemissa omnia in omnibus punctis, clausulis et Articulis, tam nos ipsi inuiolabiliter obseruabimus, ac per alios quoslibet cuiuscunque status et conditionis homines, subditos nostros in Regno nostro Ungariae, obseruari faciemus; imo acceptamus, approbamus, ratificamusque, et confirmamus, ha rum nostrarum vigore, et testimonio literarum. Datum in Arce nostra Regia Posoniense, decima quinta die Mensis Octobris, Anno Domini Millesimo quingentesimo septuagesimo secundo, Regnorum nostrorum Romani decimo, Ungariae et aliorum nono, Bohemie vero Anno vigesimo quarto.

Maximilianus

Nicolaus Isthuanffy.

(Eredeti példánya a M. N. Múzeum könyvtárában.)

VI.

HORVÁT- ÉS TÓTORSZÁGI GYÜLÉSEK.

1565-1572.

« PreviousContinue »