port van Baron Lambermont uitvoerig vinden vermeld. Volgens Art. 20 zal de Internationale Commissie de werken moeten aanwijzen, welke de bevaarbaarheid van den Congo kunnen bevorderen; deze zullen worden uitgevoerd door haar zelve op die deelen van de rivier, waar geene macht souvereiniteitsrechten uitoefent; daar waar dit wel het geval is, zal zij zich met den oeverstaat hebben te verstaan. Door welke middelen zal zij nu voorzien in de onkosten, waartoe het aanleggen van werken haar zouden kunnen nopen? Art. 20 geeft haar wel is waar de beschikking over de inkomsten, voortvloeiende uit de tarieven op den loodsdienst en uit het algemeene scheepvaartrecht, maar in allen geval moet de uitgave vaak gedaan worden, voordat zij die inkomsten trekt. Vandaar dat men de mogelijkheid moest voorzien, waarin de Internationale Commissie slechts de keus werd gelaten tusschen de niet-uitvoering van de vereischte werken of het inroepen van het krediet in den vorm van leeningen, en vrij natuurlijk meende men haar tot dit laatste in staat te moeten stellen.

Krachtens het voorstel van het Comité d'Études" zou de Internationale Commissie geene leening kunnen sluiten dan na uitdrukkelijk verkregene machtiging van alle mogendheden, in de Commissie vertegenwoordigd. Door deze bepaling werd noodzakelijkerwijs eene algemeene instemming met dergelijk besluit gevorderd.

Toen deze redactie in de Commissie zelve ter sprake kwam, deden zich verscheidene tegenwerpingen hooren. De afgevaardigden der Vereenigde Staten en der Nederlanden verwierpen elke financieele garantie. Hunne Belgische collega verklaarde eveneens, dat in geen geval de mogendheden als schuldenaars of borgen verbonden mochten worden, behoudens hare individueele toestemming. De Engelsche ambassadeur was van meening, dat de Commissie moest worden gemachtigd, om zelve onmiddelijk leeningen te sluiten, mits met eene meerderheid van twee derden der stemmen en zonder dat hieruit eene

verplichting ontstond voor de minderheid. Een der Duitsche gevolmachtigden, von Kusserow, meende, dat aan iedere mogendheid de volle vrijheid moest worden gelaten, maar dat men tevens maatregelen moest nemen

te beletten, dat ééne mogendheid den wil van alle anderen verlamde.

Men was het derhalve oneens over de vraag, of de Internationale Commissie alleen krachtens machtiging of ook geheel zelfstandig leeningen mocht sluiten, en over den graad van verantwoordelijkheid voor de regeeringen voortvloeiende uit de stem, welke hare gemachtigde hieromtrent in de Commissie uitbracht. Werd, zoo deze voorstemde, voor den staat eene financieele verbintenis geboren? Had de meerderheid het recht om de gouvernementen der tegenstemmende minderheid te binden?

De onzekerheid sproot voort uit de bepaling, waarbij de leden der Commissie verplicht werden zich van eene uitdrukkelijke machtiging hunner regeering te voorzien, alvorens te stemmen over de voorgestelde leening. Had de staat, welke dergelijke machtiging gaf, niet reeds hierdoor en buiten elke bijzondere overeenkomst tot garantie om feitelijk eene verbintenis aanvaard? De Commissie meende van niet, maar ten einde elk misverstand onmogelijk te maken stelde de Spaansche gezant voor, om de woorden niet dan krachtens de uitdrukkelijke machtiging van alle mogendheden, in de Commissie vertegenwoordigd" weg te laten. Slechts de Engelsche ambassadeur, zijne zooeven uitgesprokene meening blijkbaar vergetende, hield aan de oorspronkelijke lezing vast, omdat hij de zaak van te groot gewicht achtte om door de Commissie geheel zelfstandig te worden beslist. Men wees er echter op, hoe de wijziging te gelijk in het belang was der gouvernementen, welke aldus aan alle verantwoordelijkheid zouden ontsnappen, en rekening hield met de omstandigheden, welke dringende werken eene spoedige financieele hulp noodzakelijk konden maken; de Internationale Commissie

voor

kreeg nu immers eene eigene rechtspersoonlijkheid, zoodat zij zelfstandig verbintenissen kon aangaan, zonder iets anders dan haar eigen vermogen voor deze aansprakelijk te stellen. Hiermede heeft zich ten slotte de Commissie en de Conferentie vereenigd en dit is het systeem, dat wij in Art. 23 vinden neergelegd.

De Internationale Commissie vormt een lichaam met eene eigene rechtspersoonlijkheid, hetwelk als zoodanig op zijn naam leeningen kan sluiten, door welke uitsluitend zijne middelen en zijn vermogen worden verbonden. Indien de Commissie van deze bevoegdheid gebruik maakt, moet haar besluit genomen worden met eene meerderheid van twee derden der stemmen; maar hare leden verbinden slechts het vermogen der Commissie en de regeeringen, welke zij vertegenwoordigen, aanvaarden uit dien hoofde geene enkele verplichting.

Indien eene door haar uitgeschrevene leening niet anders is te plaatsen dan onder garantie van een of meer der onderteekenaars van het tractaat, dan moet deze bedongen worden bij afzonderlijke overeenkomst, met elk der borgen aan te gaan.

Door deze regelen zijn de mogendheden voorzeker ten volle beschermd tegen nadeelen, voortvloeiende uit de financieele operatiën der Internationale Commissie, maar het is de vraag of die leeningen thans wel ooit tot stand zullen kunnen komen. Uit de medegedeelde beraadslaging over het Artikel blijkt voldoende de afkeer der mogendheden om eenigen waarborg op zich te nemen; en natuurlijk, want het borg blijven laadt eene zware verplichting op de staatskas en levert geene bijzondere voordeelen op. De door geen staat gegarandeerde leeningen der Commissie zullen echter niet anders geplaatst kunnen worden dan tegen buitensporig hooge rente en hierdoor zal de Commissie worden afgeschrikt van een beroep op het krediet.

Ten einde het verleenen van garantie althans eenigszins aanlokkelijk te maken, was er een voorstel gedaan,

om de schepen toebehoorende aan staten, welke de leeningen weigerden te garandeeren, te onderwerpen aan een buitengewoon recht, doch aangezien iets dergelijks zou hebben gestreden met een der hoofdbeginselen van het Berlijnsche verdrag, geene differentieele behandeling der verschillende natiën, was het verworpen geworden.

„Art. 24. Aux embouchures du Congo, il sera fondé, soit par l'initiative des Puissances Riveraines, soit par l'intervention de la Commission Internationale, un établissement quarantenaire qui exercera le contrôle sur les bâtiments tant à l'entrée qu'à la sortie.

Il sera décidé plus tard, par les Puissances, si et dans quelles conditions un contrôle sanitaire devra être exercé sur les bâtiments dans le cours de la navigation fluviale."

Dit Artikel heeft een tweeledig doel: eerstens wil het de staten aan den Congo beschermen tegen epidemieën en ten andere waken tegen al te strenge maatregelen, van wege de oeverstaten in het belang der gezondheid te nemen.

Het onvoorwaardelijke gebod van Art. 1, om op geenerlei wijze den handel te belemmeren, wordt ter zijde gesteld; aan den mond van den Congo zal een quarantaine-établissement worden opgericht, hetwelk over alle in- en uitvarende schepen eene sanitaire contrôle zal uitoefenen; de vestiging van het établissement is overgelaten of aan het iniatief der oeverstaten zelve of aan de bemiddeling van de Internationale Commissie. Met deze laatste zinsnede heeft men eene leemte willen aanvullen in het Duitsche ontwerp, waarin wel van een quarantaine-établissement werd gesproken, doch niemand met de oprichting en het dragen der kosten daarvan werd belast; ik zeg, men heeft willen aanvullen, want in waarheid heeft men door den ingevoegden tusschenzin volstrekt geene positieve verplichting tot aanleg opgelegd; beide genoemde machten kunnen zich de zaak aantrekken, maar haar ook laten rusten. Het tot stand komen van het établissement wordt derhalve

door de nieuwe redactie evenmin verzekerd als door de oorspronkelijke. Bovendien had men de uitzondering op Art. 1 niet moeten beperken tot de monden van den Congo, maar haar uit moeten strekken over het geheele kustgebied; voor alle uit zee komende of naar zee gaande schepen geldt toch volkomen dezelfde ratio, hetzij zij den Congo of bijvoorbeeld de Couilou-rivier bevaren willen of bevaren hebben.

Beantwoordt het Artikel zeer slecht aan zijne eerste strekking, bescherming van het Congo-gebied tegen epidemieën, zijn tweede doel, den handel te vrijwaren tegen al te groote belemmeringen in het belang der openbare gezondheid, ging den mogendheden veel meer ter harte.

Hoewel dit reeds door Artikel 1 implicite uitgesloten was, meenden zij nogmaals uitdrukkelijk te moeten bepalen, dat geene sanitaire contrôle kon worden uitgeoefend op de schepen gedurende hunne vaart, tenzij krachtens een nader door haar te nemen besluit. Deze bezorgdheid voor de handelsbelangen was zeer overdreven; algemeen toch ziet men tegenwoordig de onmogelijkheid in, om den eenen oever van den andere volkomen af te sluiten en alle gemeenschap tusschen de schepen op den stroom en diens boorden volmaakt op te heffen. Aan eene quarantaine op de rivier zelve, zooals deze op den Donau van 1831 tot 1855 werd toegepast, toen beide oevers door militaire wachtposten, van mijl tot mijl opgesteld, werden bewaakt en het verkeer dientengevolge op ondragelijke wijze werd belemmerd, zal werkelijk door geen staat meer worden gedacht.

„Art. 25. Les dispositions du présent Acte de Navigation demeureront en vigueur en temps de guerre. En consequence, la navigation de toutes les nations, neutres ou belligérantes, sera libre, en tout temps, pour les usages du commerce sur le Congo, ses embranchements, ses affluents et ses embouchures, ainsi que sur la mer territoriale faisant face aux embouchures de ce fleuve.