enaid; trwy ein Harglwydd a'n our Lord and Saviour Jesus Iachawdwr Iesu Grist. Amen.

Christ. Amen.

Yna y bendithia'r Esgob hwynt, gan ddywedyd hyn,

¶ Then the Bishop shall bless them, saying thus,

Dduw, y Tad, y Mab, a'r Yspryd Glân, a fyddo arnoch, ac a drigo gydâ chwi yn dragywydd. Amen.

BENDITH yr Holl-alluog THE Blessing of God Almighty, the Father, the Son, and the Holy Ghost, be upon you, and remain with you for ever. Amen.

Ac ni dderbynir neb i'r Cymmun Sanctaidd, nes iddo gael ei Gonffirmio, neu fod o hono yn barod ac yn ewyllysgar i'w Gonffirmio.

FFURF GWEINIDOGAETH PRIODAS.

¶YN gyntaf, rhaid yw gofyn Gostegion pob rhai a brïoder, yn yr Eglwys, ar dri Sul gwahanredol, ar bryd Gwasanaeth Duw yn y bore, neu yn y prydnhawn, oni bydd yno Wasanaeth yn y bore, yn ebrwydd ar ol yr ail Lith; a'r Curad yn dywedyd yn y modd arferedig,

YR

R wyf yn cyhoeddi Gost-Iriage between M. of

of

0

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

you

egion Priodas rhwng M. -ac N. o O gŵyr neb o honoch achos neu rwystr cyfiawn, fel na ddylid cyssylltu y ddeuddyn hyn ynghyd mewn glân Briodas, mynegwch ef. Dyma'r waith gyntaf [ail, neu, y drydedd] o'u gofyn.

Ac os Y rhai a fynnant eu priodi¶
a fydd yn trigo mewn amrafael
Blwyfau, rhaid yw gofyn y Gost-
egion yn y ddau Blwyf; ac na bo
i Gurad y naill Blwyf eu priodi
hwy, nes cael hyspysrwydd ddarfod
gofyn eu Gostegion dair gwaith
gan Gurad y Plwyf arall.

¶Ar y dydd a'r amser gosodedig i fod y Briodas, deued rhai a brioder i gorph yr Eglwys, a'u ceraint a'u cymmydogion: ac yno, gan sefyll y'nghyd, y Mab ar y llaw ddehau, a'r Ferch ar yr aswy, yr Offeiriad a ddywaid,

Publish the Banns of Mar-and know

.-.

If any N. of cause, or just impediment, why these two persons should not be joined together in holy Matrimony, ye are to declare it. This is the first [second, or third] time of asking.

FY anwyl garedigion, yr ym y'ngolwg Duw, ac yn wyneb y gynnulleidfa hon, i gyssylltu'r ddeuddyn hyn ynghyd mewn glân Briodas, yr hon sydd ystâd barchedig, wedi ei hordeinio gan

And if the persons that are to be married dwell in divers Parishes, the Bunns must be asked in both Parishes; and the Curate of the one Parish shall not solemnize Matrimony betwixt them, without a Certificate of the Banns being thrice asked, from the Curate of the other Parish.

At the day and time appointed for solemnization of Matrimony, the persons to be married shall come into the body of the Church with their friends and neighbours: and there standing together, the Man on the right hand, and the Woman on the left, the Priest shall say,

DEARLY beloved, we are yma gathered here in the sight of God, and in the face of this congregation, to join together this Man and this Woman in holy Matrimony; which is an honourable estate, insti

Yn drydydd, Hi a ordeiniwyd er cyd-gymdeithas a'u gilydd, a'r cymmorth a'r diddanwch a ddylai'r naill ei gael gan y llall, yn gystal mewn hawddfyd ac adfyd: i'r hon sanctaidd ystâd y mae'r ddeuddyn presennol hyn wedi dyfod yr awrhon i ymgyssylltu. Herwydd paham, os gwyr neb un achos cyfiawn, fel na ellir yn gyfreithlawn eu cyssylltu hwy y'nghŷd, dyweded yr awrhon, neu na ddyweded byth rhagllaw. ¶A chan grybwyll hefyd wrth y rhai¶And a brioder, efe a ddywaid, R wyf fi yn erchi ac yn gorchymmyn i chwi, fel

YR

Yna y dywaid y Gweinidog,

N. A fynni di y Mab hyn NW Man to thy wedded

thou have this

yn i i fyw y'nghyd yn ol ordinhâd Duw, y'nglan ystâd Priodas? A ufuddhâi di iddo, a'i wasanaethu, ei garu, ei berchi, a'i gadw yn glâf ac yn iach, a chan wrthod pawb eraill, dy gadw dy hun yn unig iddo ef, cyhyd ag y byddoch byw eich deuoedd?

husband, to live together after God's ordinance in the holy estate of Matrimony? Wilt thou obey him, and serve him, love, honour, and keep him in sickness and in health; and, forsaking all other, keep thee only unto him, so long as ye both shall live?

¶Then shall the Priest say unto the
Woman,

TY Ferch a ettyb,
Gwnaf.

Yna y dyraid y Gweinidog, Pwy sydd yn rhoddi'r Ferch hon i'w phrïodi i'r Mab hwn?

¶ Yna y rhoddant eu cred i'w gilydd y modd hwn.

Y Gweinidog, gan dderbyn y Ferch o law ei thad, neu ei cheraint, a bair i'r Mab a'i law ddehau gymmeryd y Ferch erbyn ei llaw ddehau, a dywedyd ar ei ol ef fel y mae yn canlyn.

Yna y dattodant eu dwylaw; a'r Ferch a'i llaw ddehau yn cymmeryd y Mub erbyn ei law ddehau, a ddywaid ar ol y Gweinidog,

YR

¶The Woman shall answer,
I will.

Then shall the Minister say, Who giveth this Woman to be married to this Man?

YR ydwyf fi M. yn dy gym-M. take thee N. to my

meryd di N. yn wraig briod i mi, i gadw a chynnal, o'r dydd hwn allan, er gwell, er gwaeth, er cyfoethoccach, er tlottach, yn glâf ac yn iach, i'th garu ac i'th fawrhâu, hyd pan y'n gwahano, angau, yn ol glân ordinhâd Duw; ac ar hynny yr ydwyf yn rhoddi i ti fy nghred.

wedded wife, to have and to hold from this day forward, for better for worse, for richer for poorer, in sickness and in health, to love and to cherish, till death us do part, according to God's holy or and thereto I plight thee my

nance;

troth.

¶ Then shall they give their troth to
each other in this manner.
The Minister, receiving the Woman
at her father's or friend's hands,
shall cause the Man with his right
hand to take the Woman by her
right hand, and to say after him
as followeth.

A'R Fodrwy hon y'th briodaf, deddaf, ac â'm holl olud bydol

¶ Then shall they loose their hunds; and the Woman, with her right hand taking the Man by his right hand, shall likewise say after the Minister,

1

Rwyf å. V. yn dy gym; I N. take thee M. to my

meryd di M. wr i mi, i gadw a chynnal, o'r dydd hwn allan, er gwell, er gwaeth, er cyfoethoccach, er tlottach, yn glaf ac yn iach, i'th garu, i'th fawrhâu, ac i ufuddhâu i ti, hyd pan y'n gwahano angau, yn ol glân ordinhâd Duw; ac ar hynny y rhoddaf i ti fy nghred.

wedded husband, to and to hold from this day forward, for better for worse, for richer for poorer, in sickness and in health, to love, cherish, and to obey, till death us do part, according to God's holy ordinance; and thereto I give thee my troth.

Yna drachefn y gollyngant eu dry-¶Then shall they again loose their hands; and the Man shall give unto the Woman a Ring, laying the same upon the book with the accustomed duty to the Priest and Clerk. And the Priest, taking the Ring, shall deliver it unto the Man, to put it upon the fourth finger of the Woman's left hand. And the Man holding the Ring there, and taught by the Priest, shall say,

law yn rhyddion, ac y dyry y Mab Fodrwy i'r Ferch, gan ei dodi ar y llyfr, y'nghyd â'r ddyled ddefodol i'r Offeiriad a'r Clochydd. A'r Offeiriad a gymmer y Fodrwy, ac a'i dyry i'r Mab, i'w gosod ar y pedwerydd bys i law aswy y Ferch. A'r Mab, gan ddal y Fodrwy yno, wrth addysg yr Offeiriad, a ddyraid,

WITH this Ring I thee wed, with my body thee worship, and with all my worldly

y'th gynnysgaeddaf: Yn Enw'r Tad, a'r Mab, a'r Yspryd Glân. Amen.

Yna y gad y Mab y Fodrwy ar y pedweryd bys o'r llaw aswy i'r Ferch; a hwy ill dau a ostyngant ar eu gliniau, ac y dywaid y Gweinidog,

Gweddïwn.

Dragywyddol Dduw, Creawdr a Cheidwad pob rhyw ddyn, Rhoddwr pob rhâd ysprydol, Awdur y bywyd a bery byth; Anfon dy fendith ar dy wasanaethddynion hyn, y mab hwn a'r ferch hon, y rhai yr ym ni yn eu bendithio yn dy Enw di; fel ag y bu i Isaac a Rebecca fyw yn ffyddlawn y'nghŷd, felly gallu o'r dynion hyn gyflawni a chadw yn ddiogel yr adduned a'r ammod a wnaed rhyngddynt (am yr hyn y mae rhoddiad a derbyniad y Fodrwy hon yn arwydd ac yn wystl) a gallu o honynt byth aros y'nghŷd mewn perffaith gariad a thangnefedd, a byw yn ol dy ddeddfau; trwy Iesu Grist ein Harglwydd. Amen.

goods I thee endow: In the Name of the Father, and of the Son, and of the Holy Ghost. Amen.

Then the Man leaving the Ring upon the fourth finger of the Woman's left hand, they shall both kneel down; and the Minister shall say,

Let us pray.

Eternal God, Creator and

Preserver of all mankind, Giver of all spiritual grace, the Author of everlasting life; Send thy blessing upon these thy servants, this man and this woman, whom we bless in thy Name; that, as Isaac and Rebecca lived faithfully together, so these persons may surely perform and keep the vow and covenant betwixt them made, (whereof this Ring given and received is a token and pledge,) and may ever remain in perfect love and peace together, and live according to thy laws; through Jesus Christ our Lord. Amen.

Yna y cyssyllta'r Offeiriad eu dwy-¶Then shall the Priest join their law ddehau hwy ynghyd, ac y right hands together, and say, dywaid,

Y rhai a gyssylltodd Duw y'nghŷd, na wahaned dyn. Yna y dywaid y Gweinidog wrth y bobl.

YN gymmaint a darfod i 14. F have consented together in

and N.

M. ac gyd-synio mewn glân briodas, a thystiolaethu hynny ger bron Duw a'r gynnulleidfa hon, ac ar hynny ddarfod iddynt ymgredu, ac ymwystlo bob un i'w gilydd, a datgan hynny gan roddi a derbyn Modrwy, a chyssylltu dwylaw; yr wyf fi yn hyspysu, eu bod hwy yn Wr ac yn Wraig ynghŷd; Yn Enw'r Tad, a'r Mab, a'r Yspryd Glân. Amen.

holy wedlock, and have witnessed the same before God and this company, and thereto have given and pledged their troth either to other, and have declared the same by giving and receiving of a Ring, and by joining of hands; I pronounce that they be Man and Wife together, In the Name of the Father, and of the Son, and of the Holy Ghost. Amen.

Those whom God hath joined together let no man put asunder. Then shall the Minister speak unto the people.