Page images
PDF
EPUB

1 Cor. xv. 20.

N awr Crist a gyfodwyd YN oddiwrth y meirw, ac a

wnaed yn flaen-ffrwyth y rhai a hunasant. Canys, gan fod marwolaeth trwy ddyn, trwy ddyn hefyd y mae adgyfodiad y meirw. Oblegid megis yn Adda y mae pawb yn meirw, felly hefyd yng Nghrist y bywhêir pawb. Eithr pob un yn ei drefn ei hun: y blaen-ffrwyth yw Crist; wedi hynny rhai ydynt eiddo Crist, yn ei ddyfodiad ef. Yna y bydd y diwedd, wedi y rhoddo efe y deyrnas i Dduw a'r Tad; wedi iddo ddileu pob pendefigaeth, a phob awdurdod a nerth. Canys rhaid iddo deyrnasu hyd oni osodo ei holl elynion dan ei draed. Y gelyn diweddaf a ddinystrir yw'r angau: canys efe a ddarostyngodd bob peth dan ei draed ef. Eithr pan yw yn dywedyd fod pob peth wedi eu darostwng, amlwg yw mai oddieithr yr hwn a ddarostyngodd bob peth iddo. A phan ddarostynger pob peth iddo, yna'r Mab ei hun hefyd a ddarostyngir i'r hwn a ddarostyngodd bob peth iddo ef; fel y byddo Duw oll yn oll. Os amgen, beth a wna y rhai a fedyddir dros y meirw, os y meirw ni chyfodir ddim? Paham ynte y bedyddir hwy dros y meirw? a phaham yr ydym ninnau mewn perygl bob awr? Yr ydwyf beunydd yn marw, myn eich gorfoledd yr hon sydd gennyf yng Nghrist Iesu ein Harglwydd. Os yn ol dull dyn yr ymleddais âg anifeiliaid yn E phesus, pa lesâd fydd i mi, oni chyfodir y meirw? Bwyttâwn, ac yfwn; canys y foru marw yr ydym. Na thwyller chwi: y mae ymddiddanion drwg yn llygru moesau da. Deffrowch yn gyfiawn, ac na phechwch; canys nid oes gan rai wybodaeth am

1 Cor. xv. 20. OW is Christ risen from

NOW

But

the dead, and become the first-fruits of them that slept. For since by man came death, by man came also the resurrection of the dead. For as in Adam all die, even so in Christ shall all be made alive. every man in his own order: Christ the first-fruits; afterward they that are Christ's, at his coming. Then cometh the end, when he shall have delivered up the kingdom to God, even the Father; when he shall have put down all rule, and all authority, and power. For he must reign, till he hath put all enemies under his feet. The last enemy that shall be destroyed is death. For he hath put all things under his feet. But when he saith, all things are put under him, it is manifest that he is excepted, which did put all things under him. And when all things shall be subdued unto him, then shall the Son also himself be subject unto him that put all things under him, that God may be all in all. Else what shall they do which are baptized for the dead, if the dead rise not at all? Why are they then baptized for the dead? and why stand we in jeopardy every hour? I protest by your rejoicing, which I have in Christ Jesus our Lord, I die daily. If after the manner of men I have fought with beasts at Ephesus, what advantageth it me, if the dead rise not? Let us eat and drink, for to morrow we die. Be not deceived: evil communications corrupt good manners. Awake to righteousness, and sin not; for some have not the knowledge of God. I speak this to your shame. But

Dduw. Er cywilydd i chwi yr wyf yn dywedyd hyn. Eithr fe a ddywaid rhyw un, Pa fodd y cyfodir y meirw? ac â pha ryw gorph y deuant? O ynfyd, y peth yr wyt ti yn ei hau, ni fywhêir, oni bydd efe marw. A'r peth yr wyt yn ei hau, nid y corph a fydd yr ydwyt yn ei hau, ond gronyn noeth, ysgatfydd o wenith, neu o ryw rawn arall. Eithr Duw sydd yn rhoddi iddo gorph fel y mynnodd efe, ac i bob hedyn ei gorph ei hun. Nid yw pob cnawd unrhyw gnawd; eithr arall yw cnawd dynion, ac arall yw cnawd anifeiliaid, a chnawd arall sydd i bysgod, ac arall i adar. Y mae hefyd gyrph nefol, a chyrph daearol; ond arall yw gogoniant y rhai nefol, ac arall y rhai daearol. Arall yw gogoniant yr haul, ac arall yw gogoniant y lloer, ac arall yw gogoniant y ser; canys y mae rhagor rhwng seren a seren mewn gogoniant. Felly hefyd y mae adgyfodiad y meirw efe a heuir mewn llygredigaeth; ac a gyfodir mewn anllygredigaeth: efe a heuir mewn ammharch; ac a gyfodir mewn gogoniant: efe a heuir mewn gwendid; ac a gyfodir mewn nerth: efe a heuir yn gorph anianol; ac a gyfodir yn gorph ysprydol. Y mae corph anianol, ac y mae corph ysprydol. Felly hefyd y mae yn ysgrifenedig, Y dyn cyntaf Adda a wnaed yn enaid byw, a'r Adda diweddaf yn yspryd yn bywhâu. Eithr nid cyntaf yr ysprydol, ond yr anianol; ac wedi hynny yr ysprydol. Y dyn cyntaf o'r ddaear yn ddaearol, yr ail ddyn yr Arglwydd o'r nef. Fel y mae y daearol, felly y mae y rhai daearol: ac fel y mae y nefol, felly y mae y rhai nefol hefyd. Ac megis y dygasom ddelw y daearol, ni a ddygwn hefyd ddelw

some man will say, How are the dead raised up? and with what body do they come? Thou fool, that which thou sowest is not quickened, except it die. And that which thou sowest, thou sowest not that body that shall be, but bare grain, it may chance of wheat, or of some other grain: But God giveth it a body, as it hath pleased him, and to every seed his own body. All flesh is not the same flesh; but there is one kind of flesh of men, another flesh of beasts, another of fishes, and another of birds. There are also celestial bodies, and bodies terrestrial; but the glory of the celestial is one, and the glory of the terrestrial is another. There is one glory of the sun, and another glory of the moon, and another glory of the stars; for one star differeth from another star in glory. So also is the resurrection of the dead: It is sown in corruption; it is raised in incorruption: It is sown in dishonour; it is raised in glory: It is sown in weakness; it is raised in power: It is sown a natural body; it is raised a spiritual body. There is a natural body, and there is a spiritual body. And so it is written, The first man Adam was made a living soul; the last Adam was made a quickening spirit. Howbeit, that was not first which is spiritual, but that which is natural; and afterward that which is spiritual. The first man is of the earth, earthy: the second man is the Lord from heaven. As is the earthy, such are they that are earthy: and as is the heavenly, such are they also that are heavenly. And as we have borne the image of the earthy, we shall also bear the image of the

y nefol. Eithr hyn meddaf, O heavenly. Now this I say, brefrodyr, na ddichon cig a gwaed thren, that flesh and blood canetifeddu teyrnas Duw; ac nad not inherit the kingdom of God; yw llygredigaeth yn etifeddu an- neither doth corruption inherit llygredigaeth. Wele, yr wyf yn incorruption. Behold, I shew dywedyd i chwi ddirgelwch: Ni you a mystery: We shall not hunwn ni oll; eithr ni a newidir all sleep, but we shall all be oll mewn moment, ar darawiad changed, in a moment, in the llygad, wrth yr udgorn diwedd- twinkling of an eye, at the last af. Canys yr udgorn a gân, a'r trump, (for the trumpet shall meirw a gyfodir yn anllygredig, sound,) and the dead shall be a ninnau a newidir. O herwydd raised incorruptible, and we shall rhaid i'r llygradwy hwn wisgo be changed. For this corruptible anllygredigaeth, ac i'r marwol must put on incorruption, and hwn wisgo anfarwoldeb. A phan this mortal must put on immorddarffo i'r llygradwy hwn wisgo tality. So when this corruptible anllygredigaeth, ac i'r marwol shall have put on incorruption, hwn wisgo anfarwoldeb, yna y and this mortal shall have put bydd yr ymadrodd a 'sgrifen- on immortality; then shall be wyd; Angau a lyngcwyd mewn brought to pass the saying that buddugoliaeth. O angau, pa le is written, Death is swallowed y mae dy golyn? O uffern, pa up in victory. O death, where le mae dy fuddugoliaeth? Colyn is thy sting? O grave, where is angau yw pechod, a grym pech- thy victory? The sting of death ad yw'r gyfraith. Ond i Dduw is sin, and the strength of sin y byddo'r dïolch, yr hwn sydd yn rhoddi i ni fuddugoliaeth trwy ein Harglwydd Iesu Grist. Am hynny, fy mrodyr anwyl, byddwch sicr, a dïymmod, a helaethion y'ngwaith yr Arglwydd yn wastadol, a chwi'n gwybod nad yw eich llafur chwi yn ofer yn yr Arglwydd.

[blocks in formation]

is the law. But thanks be to God, which giveth us the victory through our Lord Jesus Christ. Therefore, my beloved brethren, be ye stedfast, unmoveable, always abounding in the work of the Lord, forasmuch as ye know that your labour is not in vain in the Lord.

¶ When they come to the Grave, while the Corpse is made ready to be laid into the earth, the Priest shall say, or the Priest and Clerks shall sing:

AN that is born of a wo

man hath but a short time to live, and is full of misery. He cometh up, and is cut down, like a flower; he fleeth as it were a shadow, and never continueth in one stay.

In the midst of life we are in death: of whom may we seek for succour, but of thee, O Lord, who for our sins art justly displeased?

Er hynny, Arglwydd Dduw sancteiddiaf, Arglwydd galluoccaf, O sanctaidd a thrugaroccaf Iachawdwr, na ollwng ni i ddygn chwerwaf boenau angau tragywyddol.

Ti, Arglwydd, a adwaenost ddirgelion ein calonnau : na chaua dy glustiau trugarog oddiwrth ein gweddïau; eithr arbed nyni, O Arglwydd sancteiddiaf, O Dduw galluoccaf, O sanctaidd a thrugarog Iachawdwr; tydi deilyngaf Farnwr tragywyddol, na âd i ni, yn yr awr ddiweddaf, er neb rhyw boenau angau, syrthio oddiwrthyt.

¶Yna, tra fydder yn bwrw pridd ar y Corph gan ryw rai a fo yn sefyll yno, yr Offeiriad a ddywaid,

Yr Goruchaf Dduw o'i fawr N gymmaint a rhyngu bodd drugaredd gymmeryd atto ei hun enaid ein hanwyl frawd yma a ymadawodd o'r byd, gan hynny yr ym ni yn rhoddi ei gorph ef i'r ddaear, sef, daear i'r ddaear, lludw i'r lludw, pridd i'r pridd, mewn gwir ddiogel obaith o adgyfodiad i fuchedd dragywyddol, trwy ein Harglwydd Iesu Grist; yr hwn a newidia ein corph gwael ni, fel y byddo yn gyffelyb i'w gorph gogoneddus ef, o herwydd y galluog weithrediad, trwy yr hwn y dichon efe ddarostwng pob dim iddo ei hun.

¶ Yna y dywedir, neu y cenir,
a glywais lais o'r nef yn

M'dywedyd wrthyf, Ysgrifena, O hyn allan gwynfydedig yw y meirw y rhai sy yn marw yn yr Arglwydd: felly y dywaid yr Yspryd; canys y maent yn gorphwyso oddiwrth eu llafur.

Yna y dywaid yr Offeiriad, Arglwydd, trugarhâ wrthym. Crist, trugarha wrthym. Arglwydd, trugarhâ wrthym.

Yet, O Lord God most holy, O Lord most mighty, O holy and most merciful Saviour, deliver us not into the bitter pains of eternal death.

Thou knowest, Lord, the secrets of our hearts; shut not thy merciful ears to our prayer; but spare us, Lord most holy, O God most mighty, O holy and merciful Saviour, thou most worthy Judge eternal, suffer us not, at our last hour, for any pains of death, to fall from thee.

¶ Then, while the earth shall be cast upon the Body by some standing by, the Priest shall say,

FORASMUCH as it hath pleased Almighty God of his great mercy to take unto himself the soul of our dear brother here departed, we therefore commit his body to the ground; earth to earth, ashes to ashes, dust to dust; in sure and certain hope of the Resurrection to eternal life, through our Lord Jesus Christ; who shall change our vile body, that it may be like unto his glorious body, according to the mighty working, whereby he is able to subdue all things to himself.

[blocks in formation]

IN Tad, yr hwn wyt yn y EIN nefoedd, Sancteiddier dy Enw. Deued dy deyrnas. Bid dy ewyllys ar y ddaear, Megis y mae yn y nefoedd. Dyro i ni heddyw ein bara beunyddiol. A maddeu i ni ein dyledion, Fel y maddeuwn ni i'n dyledwŷr. Ac nac arwain ni i brofedigaeth; Eithr gwared ni rhag drwg. Amen.

Offeiriad.

heaven, Hallowed be thy OUR Father, which art in Name. Thy kingdom come. Thy will be done in earth, As it is in heaven. Give us this day our daily bread. And forgive us our trespasses, As we forgive them that trespass against us. And lead us not into temptation; But deliver us from evil. Amen.

Priest.

LMIGHTY God, with

HOLL-alluog Dduw, spryd. A whom do live the spirits of

yn

oedd y rhai a ymadawsant oddiyma yn yr Arglwydd, ac yn yr hwn y mae eneidiau y ffyddloniaid, wedi darfod eu rhyddhâu oddiwrth faich y cnawd, mewn llawenydd a dedwyddyd; Yr ydym yn mawr ddïolch i ti, fod yn wiw gennyt waredu ein brawd hwn allan o drueni'r byd pechadurus hwn; gan attolygu i ti ryngu bodd it', o'th radlawn ddaioni, gyflawni ar fyrder nifer dy etholedigion, a phrysuro dy deyrnas; modd y gallom ni, gyda'r rhai oll a ymadawsant a'r byd mewn gwir ffydd dy Enw bendigedig, gaffael i ni ddiwedd perffaith, a gwynfyd y'nghorph ac enaid, yn dy ddidrange a'th dragywyddol ogoniant; trwy Iesu Grist ein Harglwydd. Amen.

Y Colect.

Drugarog Dduw, Tad, in hwn yw y cyfodiad a'r bywyd, ym mha un pwy bynnag a gretto, a fydd byw, er iddo farw; a phwy bynnag a fo byw ac a gretto ynddo ef, ni bydd marw yn dragywydd; yr hwn hefyd a'n dysgodd (trwy ei Apostol bendigedig Sant Paul) na thristaem, fel rhai heb obaith, dros y rhai a hunant ynddo ef; Nyni yn ostyngedig a attolygwn i ti, O Dad, ein cyfodi ni o angau pech

them that depart hence in the Lord, and with whom the souls of the faithful, after they are delivered from the burden of the flesh, are in joy and felicity; We give thee hearty thanks, for that it hath pleased thee to deliver this our brother out of the miseries of this sinful world; beseeching thee, that it may please thee, of thy gracious goodness, shortly to accomplish the number of thine elect, and to hasten thy kingdom; that we, with all those that are departed in the true faith of thy holy Name, may have our perfect consummation and bliss, both in body and soul, in thy eternal and everlasting glory; through Jesus Christ our Lord. Amen.

The Collect.

of our Lord Jesus Christ, who is the resurrection and the life; in whom whosoever believeth shall live, though he die; and whosoever liveth, and believeth in him, shall not die eternally; who also hath taught us, by his holy Apostle Saint Paul, not to be sorry, as men without hope, for them that sleep in him; We meekly beseech thee, O Father, to raise us from the death of sin unto the

Merciful God, the Father

« PreviousContinue »