Page images
PDF
EPUB

cnawdol, y rhai sy yn rhyfela yn erbyn yr enaid; gan fod â'ch ymarweddiad yn onest ym mysg y Cenhedloedd; fel, lle maent yn eich goganu megis drwg-weithredwyr, y gallont, o herwydd eich gweithredoedd da a welant, ogoneddu Duw yn nydd yr ymweliad. Ymddarostyngwch oblegid hyn i bob dynol ordinhâd, o herwydd yr Arglwydd: pa un bynnag ai Ir brenhin, megis goruchaf; ai i'r llywiawdwyr, megis trwyddo ef wedi eu danfon; er dïal ar y drwg-weithredwyr, a mawl i'r gweithredwyr da. Canys felly y mae ewyllys Duw, fod i chwi, trwy wneuthur daioni, ostegu anwybodaeth dynion ffolion: megis yn rhyddion, ac nid â rhyddid gennych megis cochl malais; eithr fel gwasanaethwyr Duw. Perchwch bawb. Cerwch y brawdoliaeth. Ofnwch Dduw. Anrhydeddwch y brenhin. Yr Efengyl. St. Matt. xxii. 16. A Hwy a ddanfonasant atto eu disgyblion ynghyd â'r Herodianiaid, gan ddywedyd, Athraw, ni a wyddom dy fod yn eirwir, ac yn dysgu ffordd Duw mewn gwirionedd, ac nad oes arnat ofal rhag neb: oblegid nid wyt ti yn edrych ar wyneb dynion. Dywaid i ni gan hynny, Beth yr wyt ti yn ei dybied? Ai cyfreithlawn rhoddi teyrnged i Caesar, ai nid yw? Ond yr Iesu a wybu eu drygioni hwy, ac a ddywedodd, Paham yr ydych yn fy nhemtio i, chwi ragrithwŷr? Dangoswch i mi arian y deyrn-ged. A hwy a ddygasant atto geiniog. Ac efe a ddywedodd wrthynt, Eiddo pwy yw y ddelw hon a'r argraph? Dywedasant wrtho, Eiddo Caesar. Yna y dywedodd wrthynt, Telwch chwithau yr eiddo Caesar i Caesar, a'r eiddo Duw i Dduw. A phan glywsant hwy hyn, rhy

by

having your conversation ho nest among the Gentiles: that, whereas they speak against you as evil-doers, they may, your good works which they shall behold, glorify God in the day of visitation. Submit your selves to every ordinance of man for the Lord's sake; whether it be to the King, as supreme; or unto governours, as unto them that are sent by him for the punishment of evil-doers, and for the praise of them that do well. For so is the will of God, that with welldoing ye may put to silence the ignorance of foolish men: as free, and not using your berty for a cloke of malicious ness, but as the servants of God. Honour all men. Love the brotherhood. Honour the King.

[ocr errors]

Fear God

The Gospel. St. Matt. xxii. 16. A their disciples, with the Herodians, saying, Master, we know that thou art true, and teachest the way of God in truth, neither carest thou for any man: for thou regardest not the person of men. Tell us therefore, What thinkest thou? Is it lawful to give tribute unto Cæsar, or not? But Jesus perceived their wickedness, and said, Why tempt ye me, ye hypocrites? shew me the tribute-money. And ther brought unto him a peny. And he saith unto them, Whose is this image and superscription? They say unto him, Caesar's Then saith he unto them, Reder therefore unto Cæsar the things which are Cæsar's; and unto God the things that ar God's. When they had heard these words, they marvelled,

ND they sent out unto him

eddu a wnaethant, a'i adael ef, and left him, and went their

[blocks in formation]

Ar ol Credo Nicea, y canlyn y¶After the Nicene Creed shall follow

Bregeth.

[blocks in formation]

the Sermon.

y¶In the Offertory shall this Sentence

LEWYRCHED felly eich goleuni ger bron dynion, fel I gwelont eich gweithredoedd la chwi, ac y gogoneddont eich Tad yr hwn sydd yn y nefoedd. St. Matth. v. 16.

Ar ol y Weddi [Dros holl Ystad Eglwys Grist, &c.] darllener y Colectau sy'n canlyn.

Gweddi am Undeb. UW, Tad ein Harglwydd Iesu Grist, ein hunig Iachwdwr, Tywysog Tangnefedd; Dyro ras i ni yn ddifrifol i osod t ein calon y mawr beryglon yr m ynddynt trwy ein hymranadau annedwydd: Dwg ymaith ob digasedd a rhagfarn, a pha eth bynnag arall a ddichon ein hwystro ni i dduwiol Undeb a Chyd-gordio; Fel, megis nad oes nd un Corph, ac un Yspryd, ac in Gobaith o'n Galwedigaeth; in Arglwydd, un Ffydd, un Bedydd, un Duw a Thad i ni oll; elly y bo i ni oll o hyn allan od o un galon, ac o un enaid, vedi ein huno mewn un sanctidd gwlwm Gwirionedd a Hedd. vch, Ffydd a Chariad perffaith; c âg un meddwl ac un genau y ogoneddu di; trwy Iesu Grist in Harglwydd. Amen.

ANIATTA, O Arglwydd, ni

a attolygwn i ti, fod i chwyl byd hwn gael ei drefnu mor langnefeddol gan dy lywodraeth li, ag y gallo dy Eglwys di dy vasanaethu yn llawen ym mhob luwiol heddwch, trwy Iesu Grist ein Harglwydd. Amen.

ANIATTA, ni a attolygwn i ti, Holl-alluog Dduw, am geiriau a glywsom heddyw â'n

be read:

Lfore men, that they may ET your light so shine be

see your good works, and glorify your Father which is in heaven. St. Matth. v. 16.

After the Prayer [For the whole
State of Christ's Church &c.] these
Collects following shall be used.

A Prayer for Unity. God the Father of our Lord Jesus Christ, our only Saviour, the Prince of Peace; Give us grace seriously to lay to heart the great dangers we are in by our unhappy divisions. Take away all hatred and prejudice, and whatsoever else may hinder us from godly Union and Concord: that, as there is but one Body, and one Spirit, and one Hope of our Calling, one Lord, one Faith, one Baptism, one God and Father of us all, so we may henceforth be all of one heart, and of one soul, united in one holy bond of Truth and Peace, of Faith and Charity, and may with one mind and one mouth glorify thee; through Jesus Christ our Lord. Amen.

GRANT, O Lord, we beof this world may be so peaceably ordered by thy governance, that thy Church may joyfully serve thee in all godly quietness, through Jesus Christ our Lord. Amen.

thee, that the course

GRANT, we beseech thee, Almighty God, that the words, which we have heard

clustiau oddiallan eu bod felly trwy dy râs wedi eu plannu yn ein calonnau oddimewn, fel y dygont ynom ffrwyth buchedd dda, er anrhydedd a moliant i'th Enw; trwy Iesu Grist ein Harglwydd. Amen.

HOLL

TOLL-alluog Dduw, ffynnon yr holl ddoethineb, yr hwn wyt yn gwybod ein hangenrheidiau cyn eu gofynom, a'n hanwybodaeth yn gofyn; Ni a attolygwn i ti, dosturio wrth ein gwendid; a'r pethau hynny y rhai oblegid ein hannheilyngdod ni feiddiwn, ac oblegid ein dallineb ni fedrwn eu gofyn, fod yn deilwng gennyt eu rhoddi i ni, er teilyngdod dy Fab Iesu Grist ein Harglwydd. Amen., ANGNEFEDD Duw yr hwn sydd uwchlaw pob deall, a gadwo eich calonnau a'ch meddyliau y'ngwybodaeth a chariad Duw, a'i Fab Iesu Grist ein Harglwydd: a bendith Duw Holl-alluog, y Tad, y Mab, a'r Yspryd Glân, a fyddo i'ch plith, ac a drigo gydâ chwi yn wastad. Amen.

TAN

e

[ocr errors]

"GEORGE F.

this day with our outward ears, may through thy grace be so grafted inwardly in our hearts that they may bring forth in us the fruit of good living, to the honour and praise of thy Name; through Jesus Chris our Lord. Amen.

Amain of all wisdom, whe

LMIGHTY God, the four

knowest our necessities before
we ask, and our ignorance in
asking; We beseech thee to
have compassion upon our infir
mities; and those things, which
for our unworthiness we dare
not, and for our blindness we
cannot ask, vouchsafe to give
us for the worthiness of th
Son Jesus Christ
our Lord

Amen.

THE peace of God, whic passeth all understanding keep your hearts and minds I the knowledge and love of God and of his Son Jesus Christ our Lord: And the blessing of Go Almighty, the Father, the Sor and the Holy Ghost, be amongs you, and remain with you a ways. Amen.

E' allan law y Pedair Ffurf hyn o weddiau a wnaethpwyd i IN Hewyllys a'n Gorchymmyn yw, Argraffu a chyhoed "pummed o Dachwedd, y degfed ar hugain o Ionawr, y nawfe ar hugain o Fai, a'r nawed ar hugain o Ionawr; a'u cyssyllt "y'nghyd â'r Llyfr Gweddi Cyffredin a Liturgi yr Eglwys Gyfund "Lloegr ac Iwerddon, i'w harfer bob Blwyddyn ar y dyddiau "dywededig ym mhob Eglwys a Chapel Cadeiriol a Cholegol, Nghapel pob Coleg a Neuadd o fewn ein Prif-Ysgolion, Rhydy"chain, Caergrawnt, a Dwblin, ac o'n Colegau Eton a Chaerwyt 66 ac ym mhob Eglwys a Chapel Plwyfol o fewn y rhanau hynny "o'n Teyrnas Gyfunol a elwir Lloegr ac Iwerddon.

[ocr errors]
[ocr errors]

"Rhoddwyd yn Ein Llys yn Carlton House, yr unfed dydd ar "hugain o Chwefror, 1820, yn y Flwyddyn gyntaf o'n Teyrnasiad "Trwy Orchymmyn Ei Fawrhydi,

"SIDMOUTH.

A gyttunwyd arnynt gan ARCH-ESGOBION ac ESGOBION y ddwy Dalaith, a'r holl EGLWYSWYR, yn y Gymmanfa a gynhaliwyd yn LLUNDAIN yn y Flwyddyn 1562, er mwyn gochelyd amrafael Opiniynau, a chadarnhau Cyssondeb y'nghylch gwir Grefydd. A ail-brintiwyd trwy Orchymmyn Ei FAWRHYDI, gyda'i Frenhinol Ddeclarasiwn o'u blaen hwynt.

DECLARASIWN Y BRENHIN.

AN Ein bod wrth Ordinhâd Duw, yn ol Ein cyfiawn Ditl, yn Ymddiffynnydd y Ffydd, a Goruwch-Lywiawdr yr Eglwys, yn Ein Harglwyddethau hyn; yr ydym yn cyfrif yn dra chyttunol i'n Swydd Frenhinol hon, 'n Zel grefyddol Ein Hun, gadw ac ymddiffyn yr Eglwys a roddwyd dan in Gofal, yn Undeb gwir Grefydd, ac y'nghwlwm Tangnefedd; ac nid oddef i Ymddadleuon an angenrheidiol, Amrafaelion, neu Gwestiynau, gyfli, a'r a allo fagu Ymryson yn yr Eglwys a'r Wladwriaeth. Tybiasom gan ynny, ar Bwyll ystyriol, ac wrth Gyngor cynnifer o'n Hesgobion ag a lid yn gyfleus eu galw y'nghýd, yn gymmwys zoneud y Declarasiwn sy'n inlyn.

Fod Erthyglau Eglwys Lloegr (y rhai a gymmeradwywyd ac a awdurdodyd hyd yn hyn, a'r rhai y darfu in Heglwyswir yn gyffredin ddodi eu vylaw worthynt) yn cynnwys gwir Athrawiaeth Eglwys Loegr, yn gyttunol Gair Duw: y rhai yr ydym gan hynny yn eu sicrhau ac yn eu cadarnhâu; in orchymmyn i'n holl Ddeiliaid caredig barhau yn yr Unffurf honno o roffes, a gwahardd yr Anghydfod lleiaf oddiwrth y dywededig Erthyglau ; rhai ir diben hynny yr ydym yn gorchymmyn eu Printio o newydd, a yhoeddi Ein Declarasiwn hwn gydâ hwynt.

Ein bod yn Oruwch-Lywiawdr Eglwys Lloegr: a bod, os cyfyd dim mryson ynghylch y Llywodraeth oddiallan, am Orchymmynau, Canonau Gosodedigaethau eraill pa rai bynnag yn perthyn iddi, i'r Eglwyswyr yn Cymmanfa en trefnu a'u gwastadlu, wedi cael Cennad yn gyntaf dan Ein Lydan i wneuthur felly, a Ninnau yn cymmeradwyo eu Hordinhadau nny a'u Gosodedigaethau; tra na wneler un o honynt yn wrthwyneb i yfreithiau a Defodau y Deyrnas.

Bod, o'n Gofal Tywysogol, i'r Gwyr Eglwysig wneuthur y Gwaith sydd rodol iddynt; yr Esgobion a'r Eglwyswyr, o amser brygilydd mewn ymmanfa ar eu hufudd Ddymuniad, a gânt Gennad dan Ein Sel Lydan, mgynghori ynghylch, a gwneuthur yr holl gyfryw bethau ag a wneler yn lur ganddynt, ag y cyttunom Ni a hwynt, a berthyn i sefydlog barhad thrawiaeth a Disgyblaeth Eglwys Lloegr y sy'r awrhon yn safadwy; oddith yr hon ni ddioddefwn Ni ddim newidiad neu ymadawiad yn y radd iaf.

Ein bod am yr amser presennol, er darfod codi rhai Amrafaelion drwg, o yn ymgysuro yn hyn; Ddarfod i'r holl Eglwyswyr o fewn Ein Teyrnas, b amser yn ewyllysgaraf ddodi eu dwylaw wrth yr Erthyglau gosodedig m: yr hyn sydd Reswm i Ni, eu bod hwy oll yn cyttuno y'ngwir, arferol, llythrennol feddwl y dywededig Erthyglau; a bod, hyd yn oed yn y yngciau manylaidd hynny lle mae'r Amrafaelion presennol yn sefyll, pobl o b math yn cymmeryd fod Erthyglau Eglwys Lloegr drostynt: yr hyn sydd eswm ym mhellach etto, nad oes neb o honynt yn chwennych ymadael â'r rthyglau safadwy hyn.

Y mynnwn gan hynny, yn yr Amrafaclion manylaidd ac annedwydd hyn, y ai dros gynnifer cant o flynyddoedd, ac meron amrafael amseroedd a mannau front waith i Eglwys Crist i'w wneuthur, adael heibio bob manylaidd chwilio 'n mhellach, a chau i fynu yr Ymddadleuon hynny yn Addewidion Duw,

fel y gosodir hwynt allan yn gyffredin i ni yn yr Ysgrythyr Lân, a Mediz cyffredin Erthyglau Eglwys Lloegr yn ei hol hi: ac na chaffo neb o hyn allar na Phrintio na Phregethu i wyro'r Erthyglau mewn un modd, either y ostwng iddynt yn eu Meddwl eglur a chyflawn; ac ni chaiff roi ei Synry neu ei Ddeongliad ei hun i fod yn Feddwl yr Erthyglau, eithr eu cymmery yn Ystyr y Llythyren a'r Grammadeg.

Bod, os rhydd rhyw Ddarllenydd cyhoedd yn un o'n dwy Brif-Ysgol, s ryw Ben neu Feistr Coleg, neu neb arall yn neillduol yn un o honynt, r Ystyriaeth newydd i un o'r Erthyglau, neu ddarllain ar gyhoedd, trefus, neu gynnal, un Ddudl gyhoeddus, neu oddef cynnal un o'r cyfryw mewn wedd yn un o'n dwy Brif-Ysgol, neu'n Colegau yn neillduol; neu, os preg etha un Difinydd yn y Prif-Ysgolion, neu brintio dim yn un wedd, y amgen nag a wastudlwyd eisoes mewn Cymmanfa trwy Ein Cyd-syn Brenhinol; iddo ef, neu hwy y Troseddwyr, fod dan Bwys Ein Hanfict lonrwydd, a Barn yr Eglwys yn Ein Commissiwn Eglwysig, yn gystal ¿ neb arall: ac Nyni a fynnwn weled gwneuthur Cospedigaeth addas arnynt.

Y NAMYN UN DEUGAIN ERTHYGLAU CREFYDD. 1. Am Ffydd yn y Drindod I. Of Faith in the Holy Tr

Sanctaidd.

ID oes ond un gwir Dduw

NID byw, tragywyddol, heb

gorph, heb rannau, heb ddioddefiadau; o anfeidrol allu, doethineb, a daioni; Gwneuthurwr a Chynhaliwr pob peth gweledig ac anweledig. Ac yn Undod y Duwdod yma y mae tri Pherson, 0 un sylwedd, galluogrwydd, a thragywyddoldeb; y Tad, y Mab, a'r Yspryd Glân.

II. Am y Gair, neu Fab Duw, yr hwn a wnaethpwyd yn wir Ddyn.

Y rad, a genhedlwyd er traMab, yr hwn yw Gair y gywyddoldeb gan y Tad, gwir a thragywyddol Dduw, o'r un sylwedd â'r Tad, a gymmerodd natur dyn ym mru'r Wŷryf fendigaid, o'i sylwedd hi: fel y mae dwy natur berffaith gyfangwbl, sef y Duwdod a'r Dyndod, wedi eu cyssylltu ynghyd yn un Person, ni wahenir byth, o'r rhai y mae un Crist, gwir Dduw a gwîr Ddyn, yr hwn a wîrddioddefodd, a groes-hoeliwyd, a fu farw, ac a gladdwyd, i gymmodi ei Dad a nyni, ac i

[blocks in formation]
« PreviousContinue »