nec cohibere parietibus Deos, neque in ullam humani oris speciem adsimulare, ex magnitudine cœlestium arbitrantur:' lucos ac nemora consecrant, Deorumque nominibus appellant secretum illud,' quod solâ reverentiâ vident.

10. AUSPICIA, sortesque, ut qui maximè, observant.* Sortium consuetudo simplex: virgam, frugiferæ arbori decisam, in surculos amputant, eosque, notis quibusdam discretos, super candidam vestem temerè ac fortuitò spargunt: mox, si publicè consuletur," sacerdos civitatis, sin privatim, ipse paterfamiliæ, precatus Deos, cœlumque

suspiciens, ter singulos tollit, sublatos, secundùm impressam antè notam, interpretatur. Si prohibuerunt, nulla, de eâdem re, in eumdem diem, consultatio: sin permissum, auspiciorum adhuc fides exigitur. Et illud quidem etiam hìc notum, avium' voces, volatusque interrogare. Proprium gentis, equorum quoque præsagia ac monitus experiri : publicè aluntur iisdem nemoribus' ac lucis, candidi, et nullo mortali opere contacti, quos pressos sacro curru sacerdos, ac rex, vel princeps civitatis, comitantur, hinnitusque ac fremitus observant. Nec ulli auspicio major fides, non solùm apud plebem, sed apud proceres, apud sacerdotes. Se enim ministros Deorum, illos conscios putant. Est et alia observatio auspiciorum, quâ gravium bellorum eventus explorant. Ejus gentis, cum quâ bellum est, captivum quoquo modo interceptum, cum electo popularium suorum, patriis quemque armis committunt: victoria hujus, vel illius, pro præjudicio accipitur.

11. De minoribus rebus principes consultant, de majoribus omnes: ita tamen, ut ea quoque, quorum penes plebem arbitrium est, apud principes pertractentur. Coeunt, nisi

1. 10. Nam et solem Persæ unum Deum esse credunt, et equos eidem sacratos ferunt. Rugianorum quoque sacerdos auspicia ex equo candido sumebat, ut videre est apud Saxonem Grammaticum, loc. cit.

3 lisdem nemoribus. Sacris nemoribus ac lucis.

+ Committunt. Inde singularia certamina, duels, ferociæ ac superstitionis monumenta,diu tamen tamquam Dei judicium habita. Quâ de re multa habet Cl. de Montesquieu, Esprit des Loix, xxvIII. 17.

5 Pertractentur. Insignem hunc locum et in arte politicâ summum tractat Cl. de Montesquieu, Esprit des Loix, vI. 11. Tale libertatis et auctoritatis temperamentum Ger

2

quid fortuitum et subitum inciderit, certis diebus, cùm aut inchoatur luna,' aut impletur: nam agendis rebus hoc auspicatissimum initium credunt. Nec dierum numerum, ut nos, sed noctium computant.' Sic constituunt, sic condicunt: nox ducere diem videtur. Illud ex libertate vitium, quòd non simul, nec ut jussi conveniunt, sed et alter, et tertius dies cunctatione coeuntium absumitur. Ut turbæ

placuit, considunt armati." Silentium per sacerdotes, quibus tum et coercendi jus est, imperatur. Mox rex, vel princeps, prout ætas cuique, prout nobilitas, prout decus bellorum, prout facundia est,' audiuntur, auctoritate suadendi magis, quàm jubendi potestate. Si displicuit

manicis in sylvis fuisse repertum miratur: et Anglos inde hausisse politicam imperii sui formam dəcet. Illam à Tacito expressam laudatamque jam vidimus supra Annal. iv. 33.

1 Inchoatur luna. De novâ luna vide Julium Casarem, Bell. Gall. 1. 50. laudatum supra cap. S.

2 Credunt. Adeò antiqua et apud omnes populos pervulgata lunaris potestatis fama, quæ ne in hác quidem literarum luce penitus ex hominum animis exolevit! Quàm insanæ vires lune tribuerentur, vide apud Plinium, 11. 99.

3 Noctium computant. Hoc primævæ antiquitatis monumentum. Nec à diebus, sed à noctibus cœpta tempora, Genes. 1. 5. Galli, ut ceteri barbari, id obliti, se omnes à Dite patre prognatos prædicant, iaque à Druidibus proditum dicunt. Ob cam causam spatia omnis temporis non numero dierum, sed noctium finiunt, et dics natales, et mensium et annorum initia sic observant, ut noctem dies subsequatur, Jul. Cæsar, Bell. Gall. vi. 18. • Sic condicunt. Cùm tempus,

quo quid faciendum constituunt; quo in jus veniendum condicunt; non tot dies, sed tot noctes, constituunt condicuntve. Sic in Lege Salicâ, Tit. XLVIII. inter decem noctes. Tit. L. in noctes XL. et alibi passim noctes pro dies usurpantur.

5 Ut turbo placuit, Meliùs, ut turba placuit. Id est, satis nume rosa visa est. Vide not. et emend. ad cap. 11.

6 Considunt armati. Medioque in campo. Horum adhuc conciliorum manent vestigia immensis lapidibus conspicua. Vide Cl. Mallet, Introduction à l'Histoire de Danemarck, p. 102 et seq. Huc quoque referendum videtur Britannicum Stonehenge, jam memoratum, Ann. XIV. cap. 37. not. sup. 7 Facundia est. Magna est apud. barbaros cloquentiæ vis. Inde de Canadensibus populis P. Creuxius, Historia Canadensis, p. 69. Quibus est dicendi vis à naturâ concessa, dominantur nimirum, præsuntque ceteris, pluribus, paucioribusve, ut cujusque major minorce est cloquentia.

sententia, fremitu aspernantur: sin placuit, frameas concutiunt.' Honoratissimum assensûs genus est, armis laudare.

12. LICET apud concilium accusare quoque, et discrimen capitis intendere. Distinctio pœnarum ex delicto: proditores et transfugas arboribus suspendunt: ignavos, et imbelles, et corpore infames,' cœno ac palude, injectâ insuper crate, mergunt. Diversitas supplicii illuc respicit, tamquam scelera ostendi oporteat, dum puniuntur, flagitia

4

Proditores. Sic Tassilo, dux Bajoaria, Bavaria, proditionis reus, à Francis, Bajoariis, Langobardis, Saxonibus, et reliquis in concilio præsentibus, capite damnatus est. Sed Caroli Magni elementiâ, accisis crinibus et veste monasticà indutus, in monasterium trusus est. Vide cruditum Eccardum, De Rcbus Francia Orientalis, Vol. 1. p. 725.

3 Arboribus suspendunt. Ut ibi vitain finirent. Unde si deponerentur, gravis erat pæna. not. et emend. ad cap. 12.

Vide

4 Ignacos et imbelles. Vidimus supra cap. 6. infra quoque videbimus cap. 14 et 31. ignavos et imbelles vixisse, sed squalidos et probrosos, ut tales homines decet. Qui sunt ergò ignavi illi et imbelles, quorum flagitium capitale est? Existimaverim eos esse, qui, dato militiæ nomine, ad bellum non proficiscerentur. Vide Julium Cæsarem, Bell. Gall. vI. 22. Postcà edixit Imperator Clotharius in lege Langobardorum, lib. III. Tit. XIII. Leg. 1. Quicumque liber homo à Comite suo fuerit admonitus,

aut ministris ejus, ad patriam defendendam, et ire neglexerit, et exercitus supervenerit ad istius regni vastationem, vel ad contrarietatem fidelium nostrorum, capitali subjaceat sententiæ. Illud crimen adhuc summum est apud Canadenses barbaros. Vide P. de Charlevoix, Journal Historique d'un voyage dans l'Amérique, Lettre xiv. p. 217. Porrò cùm proditorum, transfugarum, ignavorum et imbellium odiosissima essent scelera flagitiave, inde, si immeritò objicerentur, atrocia erant convitia. Huc spectat Lex Salica, Tit. XXXII. de Convitiis, leg. 3. Si quis alterum concacatum aut vulpeculam vocaverit, 120. den. qui faciunt sol. 3. Angl. 11. 16s. culpabilis judicetur, leg. 4. Si quis alterum leporem clamaverit, 240. den. qui faciunt solid. 6. Angl. 31. 12s. culpabilis judicetur.

5 Corpore infames. Flagitium illud apud Germanos adeò fuit pudendum, ut vel ejus nomen viro objecisse gravissimè plecteretur. In lege Salicâ, Tit. xxxIII. de Convitiis. leg. 1. Si quis alterum cinnitum vocaret, M AL B. QVINTVO, 600. den. qui faciunt sol. 15. Angl. 91. culpabilis judicetur.

abscondi. Sed et levioribus delictis, pro modo, pœna: equorum pecorumque numero' convicti multantur: pars multæ regi, vel civitati, pars ipsi qui vindicatur, vel propinquis ejus exsolvitur. Eliguntur in iisdem conciliis et principes, qui jura per pagos vicosque reddunt. Centeni singulis ex plebe comités, consilium simul et auctoritas, adsunt.